- Năng lượng trao đổi= Lượng nhiệt tương ứng với thương số hô hấp x số lít O2 trong một giờ. b. Bài tập vận dụng: Bai 1: Một học sinh lớp 8 mỗi ngày ăn hết 500gam gluxit, 150 gam protein, 20 gam lipit. Hiệu suất tiêu hóa của gluxit là 95%, protein là 85%, lipit là 70%. Hiệu suất hấp thụ là 100%. Hãy xác định năng lượng của học sinh đó sản sinh ra trong một ngày. Bài 2: Một học sinh nữ lớp 8 trong một giờ tiêu dùng trung bình hết 15 lít O2 và thải ra 13,5 lít CO2. Tính năng lượng trao đổi của học sinh đó. Giải: Tính thương số hô hấp = 13,5/15 = 0,90 biết 1 lit oxy sẽ tạo ra 4,924 Kcal, vậy trong một giờ cơ thể này đã “đốt” lượng thức ăn có : 4,924 x 15 = 73,86 Kcal năng lượng.
Bài 2: Ở một học sinh nữ lớp 8 trung bình 1 giờ sử dụng hết 17 lít khí 02 và thải ra 14,45 lít khí CO2.
1. Tính năng lượng trao đổi của học sinh đó trong ngày. 2. Nếu biết 15% số năng lượng trao đổi trên do prôtêin sinh ra. Tính số prôtêin bị phân huỷ và prôtêin có trong thức ăn. Biết tỉ lệ tiêu hoá hấp thụ là 85%. Hướng dẫn trả lời - Thương số hô hấp là: 14,45: 17 = 0,85 tương ứng với 4,862 Kcal. - Năng lượng trao đồi của người đó trong ngày là: - 4,862 X 17 X 24 = 1984 (Kcal) - Năng lượng prôtêin cung cấp là: 1984 X 0,15 % = 297,6 (Kcal) - Lượng prôtêin bị phân huỷ: 297,6: 4,1 = 72,6 (g) - Lượng prôtêin trong thức ăn: 72,6 : 0,85 = 85,4 (g)
Bài 3: Ở một học sinh nam lớp 8 trung bình trong 10 phút sử dụng hết 2000ml O2, thải ra 1400 ml CO2. a. Tính năng lượng trao đổi của học sinh đó trong ngày. b. Tính lượng gluxit có trong thức ăn. Biết năng lượng trao đổi do gluxit cung cấp là 75% và tỉ lệ tiêu hoá, hấp thụ là 90%. Hướng dẫn trả lời - Lượng ô xi sử dụng trong một ngày là: 10 phút sử dụng 2 (lít O2) 24 giờ x 60 x2 : 10 = 288 (lít 02) - Thương số hô hấp là: 1,4: 2= 0,7 - Năng lượng trao đổi trong ngày: 4,88 x 288 = 1405,44 (kcal) - Năng lượng gluxit cung cấp là: 1405,44 X 75% = 1054,08 (Kcal) - Số lượng gluxit được phân giải là: 1054,08 :4,3 = 245 (g) - Lượng gluxit trong thức ăn ỉà: 245: 0,90 = 272 (g) Bài 4: Một ngưòi nông dân trong 10 phút sử dụng hết 3000mỉ khí O2 và thải ra 2550ml CO2. 1. Tính năng lượng trao đổi của ngưòi đó trong ngày. 2. Tính lượng gluxit và lipit trong thức ăn. Biết 70% năng lượng trao đổi do gluxit cung cấp; 20% năng lượng trao đổi do prôtêin cung cấp, số còn lại là do lipit sinh ra. (Cho tỉ lệ tiêu hoá hấp thụ của gluxit là 95%, Prôtếin là 80%, lipit là 75%) Câu 5. Một HS THCS, nhu cầu mỗi ngày cần 2200 Kcal năng lượng. Trong đó năng lượng lấy từ Pr là 19%; Lấy từ Li là 13%, năng lượng còn lại lấy từ Glu. Tính số gam Glu, Li, Pr cần cung cấp trong một ngày. Biết 1 gam Glu giải phóng 4,3 kcal; 1 gam Li giải phóng 9,3 kcal; 1 gam Pr giải phóng 4,1 kcal. Câu 6 Trong khẩu phần ăn của học sinh nữ lớp 8 có chứa 700 gam gluxit, 250 gam protein, 30 gam lipit. Hiệu suất tiêu hóa và hấp thụ của gluxit là 95%, của Protein là 85%, của lipit là 70%. Hãy tính tổng năng lượng mà học sinh đó sản ra trong một ngày khi phân giải hoàn toàn các chất có trong khẩu phần ăn đó.
Câu 7. Khi ô xi hóa hoàn toàn hỗn hợp thức ăn, bạn Nam đã sử dụng hết khoảng 2976 lít không khí. Biết tỷ lệ các loại thức ăn Protein, Gluxit, Lipit lần lượt theo tỷ lệ 3:6:1. a. Em hãy tính khối lượng từng loại thức ăn trong hỗn hợp trên. b. Tính năng lượng cơ thể bạn Nam thu được sau khi ô xi hóa hoàn toàn hỗn hợp trên. Biết thể tích O2 chiếm 1/5 thể tích không khí. Câu 8 Qua nghiên cứu, thấy khẩu phần ăn của bạn Hoa có Protein, Glu xit, Li pit, các loại vi ta min và muối khoáng. Trong đó Protein, Glu xit, Li pit lần lượt theo tỷ lệ 2:6:1.Hiệu suất tiêu hóa của protein là 60%, của Gluxit là 80% và của Lipit là 70%, hiệu suất hấp thụ là 100%. Năng lượng nhận từ khẩu phần ăn trên là 2900 kcal. a. Tính khối lượng mỗi loại thức ăn trong khẩu phần ăn đó. b. Tính thể tích Ô xi cần thiết để ô xi hóa hoàn toàn khẩu phần ăn trên. (Biết: + Ô xi hóa 1 gam Gluxit cần 0,83 lít Ô xi và giải phóng 4,3 kcal + Ô xi hóa 1 gam Prôtein cần 0, 97 lít Ô xi và giải phóng 4,1 kcal + Ô xi hóa 1 gam Lipit cần 2,03 lít Ô xi và giải phóng 9,3 kcal) Câu 9. Khẩu phần ăn hàng ngày của 1 HS lớp 8 là: 500 gam Gluxit; 300 gam Protein; 50 gam Li pit. Hiệu quả hấp thụ của Glu xít là 80%; của Protein là 60%, của Li pít là 70%. Tính năng lượng sản ra khi ô xi hóa hoàn toàn lượng thức ăn trên và thể tích ô xi cẩn thiết. Câu 10. Khẩu phần ăn của một học sinh nam lớp 8 có 400gam gluxit, 100gam lipit, 300gam protein và nhiều loại vitamin và muối khoáng khác. Nếu tỉ lệ thải bỏ là 0%, hiệu suất tiêu hóa thức ăn là 90%, hiệu suất hấp thụ: protein là 60%, gluxit là 90% và lipit là 80% thì khẩu phần đó cung cấp bao nhiêu năng lượng. Câu 11. Một nữ sinh lớp 8 trong một ngày có nhu cầu về năng lượng là 2234 kcal. Biết tỉ lệ thành phần từng loại thức ăn là: Gluxit = 5 Prôtêin = 20 Lipít. Hãy tính khối lượng từng loại thức ăn cần dùng.
Thể tích khí Ôxi cần dùng để ôxi hoá hoàn toàn lượng thức ăn trên. Theo câu a ta cóthể tích khí ôxi cần dùng là: G.0,83 + Pr.0,97 + Li.2,03 = 400.0,83 + 80.0,97 + 20.2,03 = 450,2 lít Vậy cần dùng 450,2 lít khí Ôxi để ôxi hoá hoàn toàn lượng thức ăn trên. Câu 12. Một học sinh độ tuổi THCS nhu cầu tiêu dùng năng lượng mỗi ngày là 2200 kcalo, trong số năng lượng đó prôtêin chiếm 19%, lipit chiếm 13% còn lại là gluxit. .Tính tổng số gam prôtêin, lipit, gluxit cung cấp cho cơ thể trong một ngày. Biết rằng: 1gam prôtêin ô xi hóa hoàn toàn, giải phóng 4,1 kcal, 1 gam lipit 9,3 kcal, 1 gam gluxit 4,3 kcal.
Câu 13. Khi ô xi hóa hoàn toàn hỗn hợp thức ăn cơ thể đã sử dụng hết 595,2 lít ô xi. Biết tỉ lệ các loại thức ăn là 1: 3: 6 theo thứ tự Lipit, Protein, Gluxit (Li, Pr, G). a. Tính khối lượng từng loại thức ăn trong hỗn hợp trên? b. Tính năng lượng sản ra khi ôxi hóa hoàn toàn hỗn hợp thức ăn trên? Biết để ô xi hóa hoàn toàn: + 1 gam Gluxit cần 0,83 lít ôxi và giải phóng 4,3 kcal + 1 gam Prôtêin cần 0,97 lít ôxi và giải phóng 4,1 kcal + 1 gam Lipit cần 2,03 lít ôxi và giải phóng 9,3 kcal a) Tính khối lượng từng loại thức ăn cần dùng. Theo bài ra: Lipit: Prôtêin : Gluxit = 1: 3 : 6 Þ Pr =3.Li ; G = 6.Li (1) Ta có phương trình: 0,83. G + 0,97. Pr + 2,03. Li = 595,2 ( 2) Thay (1) vào( 2) ta được: 0,83.6Li + 0,97. 3Li + 2,03 .Li = 595,2 (3) Giải (3) được: Li = 60 => Pr = 3.60 = 180 gam; G = 6.60 = 360 gam b) Tính năng lượng sinh ra khi ôxi hóa hoàn toàn lượng thức ăn trên: Theo giá trị dinh dưỡng của từng loại thức ăn ở đề bài: => năng lượng = 4,3 . 360 + 4,1 . 180 + 9,3 . 60 = 2844 kcal Câu 14. Khi phân tích thành phần hoá học trong khẩu phần ăn một ngày của một học sinh lớp 8 có 400g thức ăn thành phần Gluxit, 490 mg canxi, 88mg Vitamin C ..... Do sai sót nên người phân tích không ghi lại khối lượng của thành phần thức ăn Prôtêin và Lipit. Hãy xác định khối lượng các chất Prôtêin và Lipit có trong thức ăn trong ngày của học sinh đó. Biết tỷ lệ năng lượng cung cấp cho cơ thể của các chất Gluxit: Prôtêin: Lipit là 6:2:1; tỷ lệ tiêu hoá Gluxit, Prôtêin, Lipit lần lượt là 90%, 80%, 60% và tỷ lệ hấp thụ các chất đều đạt 100%. + Khối lượng Gluxit được tiêu hoá: 400 x 90% = 360g. Năng lượng do Gluxit cung cấp cho cơ thể là: 360 x 4,3 = 1548 (Kcal). + Tính khối lượng Prôtêin có trong thức ăn Năng lượng do Prôtêin cung cấp cho cơ thể : (1548:6)x 2 = 516 (Kcal). Khối lượng Prôtêin được tiêu hoá: (516: 4,1) ≈ 126g. Khối lượng Prôtêin có trong thức ăn:126 x(100:80) ≈ 157,5 ( g). + Tính khối lượng Lipit có trong thức ăn Năng lượng do Lipit cung cấp cho cơ thể là:1548: 6 = 258(Kcal). Khối lượng Lipit được tiêu hoá (258: 9,3) ≈ 27,7g. Khối lượng Lipit có trong thức ăn: 27,7 x(100:60) ≈ 16,2 ( g).